Dwingelderveldlezing over het veranderende Nederlandse cultuurlandschap

03 mrt , 7:55 Er op uit
ruinen jaap dirkmaat nm
Natuurmonumenten
Jaap Dirkmaat

Ruinen - Het Nederlandse cultuurlandschap is in de loop der jaren erg veranderd. Vroeger waren er veel houtwallen, heggen en singels te zien. Maar na de ruilverkaveling kwam er een ander landschap tevoorschijn. Met meer aaneengesloten grasvlakten en minder houtwallen.

Dat is zonde vindt Jaap Dirkmaat, oprichter/voorzitter van Stichting Das&Boom en oprichter/directeur Vereniging Nederlands Cultuurlandschap. Want juist in onder andere die houtwallen en heggen leven veel planten- en diersoorten. En dus vertelt hij graag tijdens de Dwingelderveldlezing op donderdag 13 maart in Dorpshuis 't Neie Punt in Ruinen hoe het anders kan. En wat er inmiddels al is veranderd in het Nederlandse cultuurlandschap. Voor wie de lezing bij wil wonen kan zich aanmelden via https://www.natuurmonumenten.nl/provincies/drenthe/agenda/

Natuurlijke materialen

Onze verre voorouders hebben het landschap ooit gevormd met natuurlijke materialen. In die tijd was er niets anders voorhanden dan bomen, struiken en dergelijke. Ze creëerden natuurlijke afscheidingen om hun koeien en andere dieren in te kunnen houden. Deze natuurlijke afscheiding is een walhalla voor dieren zoals vogels, insecten en kleine zoogdieren. Maar met de ruilverkaveling verdwenen veel van deze afscheidingen. De graslanden werden veel groter en houtwallen verdwenen snel. De biodiversiteit ging achteruit.

Terug in het landschap

Maar inmiddels is de kentering ingezet. Mede dankzij initiatieven van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) keert het leven weer terug in het landschap. Op steeds meer plekken wordt het landschap opnieuw aangekleed, door samen met boeren, overheden en gebiedspartijen de handen uit de mouwen te steken. Bijvoorbeeld in de Ooijpolder, waar de VNC leiding heeft gegeven aan het grootste landschapsherstelproject uit de Nederlandse geschiedenis. Door de aanleg van dertig kilometer aan knipheggen, struweelhagen, knotbomen, bloemrijke slootranden, graskruidenstroken en plasdrasoevers is een natuurrijk boerenlandschap gecreëerd. Hierdoor zijn in rap tempo talloze verdwenen plant- en diersoorten, waaronder 22 Rode-Lijstsoorten, teruggekeerd naar het gebied.

Ook zal Jaap Dirkmaat stilstaan bij het (Zuid) Drentse landschap. Wat kenmerkt dit gebied? Wat is er landschappelijk om trots op te zijn, en wat gaat er niet goed? Kansen en bedreigingen komen aan bod, en Jaap Dirkmaat biedt handvatten om ook hier aan de slag te gaan met landschapsherstel.